YÖNETİM
40
IŞ ETIĞININ, BIR
KURUM IÇIN
OTOMATIK
BIR KAZANÇ
VE BÜYÜME
MEKANIZMASI
OLDUĞUNU
SÖYLEMEK
ABESLE IŞTIGAL
OLABILIR; ANCAK
BIR KURUMUN
KÂRLILIK ARTIŞINI
SAĞLAYAN TEMEL
UNSURLARDAN
BIRININ IŞ ETIĞI
OLDUĞUNU
GÖRMEMEK DE
EŞIT ORANDA
ZAYIF BIR BAKIŞ
OLACAKTIR.
la ortaklaşa sürdürdüğü soruşturma sonucunda
firmalar, çalışma tarzlarında müşterileri koruyan değişiklikler yapmayı kabul ettiler.
Kamuoyundaki algı ise resmi makamlarla
borsa kuruluşları arasında varılan anlaşmanın
önemli belirsizlikler taşıdığı ve firmaların yeteri kadar cezalandırılmadığını yönündeydi.
Ancak yapılan bir araştırma, firmaların itibar
zedelenmesi sonucu gördükleri zararın devletin verdiği cezadan çok daha fazla olduğunu ortaya çıkardı. Söz konusu etik dışı davranışları yapan firmalar piyasa değerlerinin
%41’ini kaybettiler. Böylece hukuk sisteminin
verdiği cezadan toplamda yedi kat daha fazla
zarar etmiş oldular (The Cost to Firms of Cooking the Books; Jonathan M. Karpoff, D. Scott
Lee, Gerald S. Martin).
KAZANANLARA VE KAYBEDENLERE
BAKMAK
Elbette dünyada her zaman, etik iş ilkelerine
uymamanın ortaya çıkmayacağını ve iş hayatlarına olumsuz bir etkisinin olmayacağına
inanan şirketler her zaman olacaktır, ancak bu
düşüncede olan şirketlerin bile itibarları konusunda endişe etmeleri gereken iki ana sebep
bulunuyor:
İlk olarak şirketlerin etik dışı iş uygulamaları
ifşa olursa ve bunun sonucunda devlet müdahale ederse sonuçlar çok daha ağır hale gelecektir ve şirkete maliyeti, iş etiği ilkelerine
önem vermesinden çok daha yüksek olacaktır. İkinci olarak da devlet müdahalesinden
çok daha ciddi bir tehlike var aslında: Güven
Kaybı. Yapılan araştırmalar, çalışanların, iş
ortaklarının, müşterilerin, genel olarak tüm
paydaşların güven kaybının uzun vadede şirketlere çok büyük finansal zararlara sebep
olacağını net bir şekilde ortaya koyuyor (Business Ethics (2002/2003), 14th ed., John E.
Richardson Editor, McGraw-Hill/Dushkin,
Guilford, Connecticut).
Sonuç olarak iş etiğinin, bir kurum için otomatik bir kazanç ve büyüme mekanizması olduğunu söylemek abesle iştigal olabilir; kârı
yaratan mekanizmalar oldukça karmaşıktır
ancak bir kurumun kârlılık artışını sağlayan
temel unsurlardan birinin iş etiği olduğunu
görmemek de eşit oranda zayıf bir bakış olacaktır. Herkesin her şeyi hem de büyük bir
hızla gördüğü ve diğerleriyle paylaştığı 21.
yüzyılda hem sürdürülebilir büyüme ve kazanç sağlayanların hem de itibarlarını ayaklar
altında çiğnetenlerin listesine baktığımızda
bunu açık ve seçik görmek için çok da büyük
merceklere ihtiyacımız yok gibi… 4