Gazeta Ubezpieczeniowa - wydanie elektroniczne nr 19/2014 | Page 3

Gazeta Ubezpieczeniowa nr 19 (787) 13 maja 2014 www.gu.com.pl MINĄŁ TYDZIEŃ 3 NAJWYŻSZA IZBA KONTROLI Klienci rynku finansowego są zbyt słabo chronieni ajwyższa Izba Kontroli zauważyła, że z wymienionego na wstępie powodu utrzymywał się wysoki odsetek wadliwych wzorców umów oraz rosła liczba skarg na podmioty rynku finansowego. Izba wskazała też, że niejasny podział kompetencji pomiędzy instytucjami odpowiedzialnymi za ochronę konsumentów zniechęcał poszkodowanych do dochodzenia swoich praw. Problemem było również praktycznie niefunkcjonujące sądownictwo polubowne. Izba podkreśliła, że UOKiK, rzecznicy konsumentów, UKNF i Rzecznik Ubezpieczonych prowadziły działalność edukacyjną i informacyjną skierowaną do klientów rynku finansowego zgodnie ze swoimi uprawnieniami: prowadziły szkolenia, organizowały seminaria, wykłady i warsztaty, wydawały broszury informacyjne i publikacje, zamieszczały ważne informacje na swoich stronach internetowych i na Facebooku. Poza tym, instytucje objęte kontrolą prawidłowo wykonywały – w ramach posiadanych kompetencji – zadania związane z procesem legislacyjnym projektów aktów normatywnych zapewniających ochronę klientom podmiotów rynku finansowego. N Jednak system ochrony klientów rynku finansowego nie działał skutecznie. Skala nieprawidłowości na rynku przyczyniła się do znacznego spadku poziomu zaufania konsumentów do instytucji publicznych działających na rzecz ochrony ich praw. NIK przytoczyła wyniki badań Komisji Europejskiej, według których poziom zaufania konsumentów do instytucji publicznych, mających chronić konsumentów w Polsce, należał do najniższych w Unii Europejskiej. Z badań wynikało, że w 2012 r. Polska była Ochrona praw klientów rynku finansowego w Polsce była w latach 2011–2013 nieskuteczna. Działalność Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Ubezpieczonych i powiatowych rzeczników konsumentów, choć prowadzona zgodnie z prawem, nie stwarzała klientom rynku finansowego dostatecznej ochrony – wskazała w raporcie NIK. jednym z sześciu krajów Unii Europejskiej, które osiągnęły najniższe notowania w tym zakresie. Zaufanie deklarowało 46% polskich respondentów, podczas gdy średnia dla całej Unii wyniosła 59%. NIK wskazała na następujące nieprawidłowości w badanym obszarze: ● Instytucja sądów polubownych, która z założenia umożliwić miała szybkie i niedrogie rozstrzyganie spraw, praktycznie nie funkcjonowała. Przedsiębiorcom ● Ponad 60% wzorców umów stosowanych przez podmioty rynku finansowego w relacjach handlowych z konsumentami zawierało postanowienia niezgodne z przepisami lub naruszające interesy konsumentów. Wskazuje to na wysokie ryzyko wystąpienia nieprawidłowości na tym rynku. Ze względu na ograniczone możliwości organizacyjne poszczególnych instytucji, kontrolą obejmowano corocznie nie więcej niż 10% wzorców umów występujących konsumentów przez podmioty rynku finansowego. ● Funkcjonalność rejestru niedozwolonych klauzul umownych była ograniczona. Znaczna rozbudowa rejestru (na koniec I półrocza 2013 r. liczył on blisko 5300 wpisów) sprawiła, że utrudnione stało się korzystanie z niego. Do końca okresu objętego kontrolą nie zostały wprowadzone istotne usprawnienia w tym zakresie. NIK przytoczyła wyniki badań Komisji Europejskiej, według których poziom zaufania konsumentów do instytucji publicznych, mających chronić konsumentów w Polsce, należał do najniższych w Unii Europejskiej. pozostawiono prawo odstąpienia od tego typu postępowania i regularnie z tego prawa korzystali. W ten sposób unikali postępowań przed sądem polubownym, zmuszając konsumentów do długotrwałej i kosztownej procedury dochodzenia roszczeń przed sądem powszechnym. W kontrolowanym okresie do sądów polubownych przy KNF i Rzeczniku Ubezpieczonych wpłynęło 366 wniosków o rozstrzygnięcie sporu, a zgodę na postępowanie wyraziło zaledwie 17 przedsiębiorców. Na problem ten NIK zwracała uwagę już wcześniej, po kontroli w 2010 r. Pomimo ujęcia tego zadan