COLUMN
AHMED ABOUTALEB
75 jaar wederopbouw
‘Every cloud has a silver lining’, zeggen de Engelsen als ze met tegenslag te maken
krijgen. In die donkere wolken van het bombardement van 14 mei 1940 was het
zilveren randje ver te zoeken, maar een glimp ervan heeft de Rotterdammers
tot daadkracht aangezet. Het hart van de stad was er meedogenloos uitgeslagen: 24.000 huizen, 2.400 winkels en nog zo’n vierduizend gebouwen werden
verwoest. Daar bleef het helaas niet bij. Later in de oorlogsjaren werden de
havengebieden behoorlijk getroffen. En door een geallieerd vergissingsbombardement op het westelijk deel van de stad werden in 1943 nog eens 2.600
woningen in de as gelegd.
Rotterdam was er de stad niet naar om bij de pakken neer te gaan zitten. Vier
dagen na het bombardement, op 18 mei 1940, kreeg stadsarchitect Witteveen
de opdracht een wederopbouwplan te maken. Binnen tien dagen had hij de
hoofdlijnen op papier. Dat kostte niet veel tijd, want begin van de vorige eeuw al
droomden onze stedenbouwkundigen en de lokale elite over een Rotterdam à
la Wenen en Parijs, steden met grandeur en grote boulevards. Zij zagen de silver
lining al jaren in volle glorie. Het bombardement was rampzalig, maar het bood
ook de kans de stad nieuw op te bouwen. Van uitvoering van de plannen kwam
aanvankelijk weinig. Hoe kon het ook anders? Tijdens de oorlogsjaren kwam de
bouw vrijwel geheel stil te liggen. Wel werd het puin geruimd en gebruikt om
waterlopen als de Schiekade, de Blaak en de Schiedamse Vest te dempen.
Ahmed Aboutaleb is
burgemeester van Rotterdam
Maar zodra de oorlog was afgelopen, begonnen de Rotterdammers met de
wederopbouw van hun stad. Dat was knokken. Opnieuw. Maar Rotterdam zou
de wapenspreuk “Sterker door strijd” meer dan waar maken. Vanaf dag één na
de bevrijding tot vandaag de dag werken de Rotterdammers aan hun stad. Zij
zetten de kansen om in mogelijkheden. Daarom is onze stad is de afgelopen
dertig à veertig jaar omhoog geschoten in de vaart der volkeren. De eerste stad
die de havenbekkens ontwikkelde tot nieuwe woongebieden. De eerste stad die
land heeft toegevoegd aan het Koninkrijk der Nederlanden: de Tweede
Maasvlakte. Buitenlandse gasten geloven vaak hun ogen niet.
En het gaat natuurlijk uitermate goed met de binnenstad. Rotterdam heeft het
lang af moeten leggen tegen steden met een historisch stadshart. In Rotterdam
moest je meer moeite doen om de aantrekkelijke plekken te vinden. Maar ook
hier is Rotterdam sterker uit de strijd tevoorschijn gekomen. Er is steeds meer
bijzonders te zien en daar hoeft niet met een vergrootglas naar gezocht te
worden. Wandel over de Erasmusbrug en geniet van de skyline. Loop over de
rode loper vanaf Rotterdam Centraal naar de binnenstad en laat je verrassen
door bijzondere winkels en cafés, de kunst en cultuur. Op dit moment wordt er
nog hard gewerkt aan de Binnenrotte, die straks met de Markthal een onvergetelijke blikvanger wordt. De gezamenlijke inzet van de gemeente, ondernemers,
bewoners om de binnenstad aantrekkelijk, gastvrij en levendig te maken en
houden, is onlangs zelfs beloond met het kwaliteitslabel Beste Binnenstad van
Nederland 2015-2017. Terecht, denk ik misschien niet geheel onbevooroordeeld. Rotterdam, where else?
37