column
11
jan d. swart
De nieuwe uitvaart
Ik dateer uit de tijd dat een dode werd opgebaard in een
ijzingwekkend stil en macaber rouwpand. Op de Mathenesserlaan
en de Heemraadssingel had je ze in mijn herinnering in alle soorten
en maten. Ze werden gemanaged door Coöperatieve Verenigingen
tegen de kostende prijs.
Tegenwoordig komen ze thuis een eigen Carré voor je opbouwen.
Uitvaartfirma’s maken steeds handiger gebruik van de
bewustzijnsvernauwing van treurende families en verzinnen van
alles om van de laatste drie dagen boven aarde nog een feest te
maken.
Vorige maand stierf een cafévriend. Er kwam een bus voorrijden
en we zijn nog een dagje gezellig met hem op sjouw geweest naar
alle plekjes in deze stad waar hij graag kwam. Zijn kist stond
achterin. Bij de stamkroeg vroeg een meerijdende kraai of het leuk
zou zijn om de kist nog even op de schouders naar binnen te tillen.
Zeg dan maar eens nee.
Aan de kaarttafel hebben we bij gebrek aan een beter idee
geklaverjast. Een boekje. Dat is met drie man. We beseften dat
Willem, als vierde, zijn kaarten niet meer kon vasthouden.
Het herinnerde me aan Singapore, waar ik ooit een uur achter een
begrafenisstoet heb aangereden omdat ik er niet langs kon. Op een
zandwagen zat een orkest en in het midden stond een kist in
vrolijke kleuren. Daar om heen allemaal vrienden met voor de
eerste keer een instrument in handen. Je kon horen dat niemand
gerepeteerd had. Gaan we hier ook krijgen. De bus wordt een
huifkar. Zwarte volgwagens kleurrijke Mini’s. Kisten hangmatjes.
Crematoria gezellige theehuizen aan het strand.
Bij onze cafévriend lukte het nieuwe rouwen half. Eenmaal op
Hofwijk droop de saaiheid er weer vanaf. Niveau: adresje invullen,
drie muziekstukjes, koffie, cake. Het vaste dienstenpakket.
Hebberige neven op de eerste rij waren te beroerd geweest om
een paar regels te tikken en die uit te spreken. Op de kaart stond:
‘Oom Willem vond dat alles tijdens het leven al gezegd moest zijn.’
Bijdehandjes.
Het busdagje had Willem zelf betaald. Van tevoren vastgelegd.
Wilsbeschikken is trendy topic. De neefjes zo’n sik natuurlijk, want
dat ging van de erfenis af. Ze reden ook niet mee. Ze kwamen
alleen naar het eindpunt om er zeker van te zijn dat oom geen truc
had uitgehaald. Sinatra zong en een nietszeggende kraai sprak hem
toe. Daarna moest ik de dag redden met een redevoering die
Willem met een laatste stuiptrekking van plezier waarnam. De kist
bewoog.
Ik ben babyboomer, alles meegemaakt. De watersnood, Prins
Bernhard in topvorm en de eerste autoloze zondag. Alles is
veranderd. Toch is er in de marge van die grote gebeurtenissen
weinig gedaan aan de flexibiliteit van de Wet op de Lijkbezorging.
Die moeten we ook nog wijzigen. Zelf wil ik begraven worden in
een curieus solografje met daarop decoratief een houten kruis.
Machtig mooi vond ik dat als kind toen ik cowboyfilms keek. Ze
schoten je dood, ze groeven een kuil en ze lieten je in de vrije
natuur achter.
Bij Hoek van Holland zijn er nog duinen genoeg.
Jan D. Swart is oud-journalist
FreeImages.com/V Fouche