95
TSJILPEND
MUSJE IN
LEGE REMISE
FRANS STUURMAN
Beeldend kunstenaar Frans Stuurman werd in 1952 geboren op de
Kootsekade tegenover de tramremise in Hillegersberg. Als jongetje
keek hij gefascineerd naar de activiteiten in de hal, de aankomst en
het vertrek van de trams. 65 jaar later houdt diezelfde fascinatie
hem nog steeds in haar greep.
Hij woont nog in het huis waarin hij geboren is, alleen is de remise nu een
trammuseum (geopend op de eerste zaterdag van de maand). Uit zijn
raam ziet hij een herinnering. De geluiden van rangerende trams zijn
verdwenen. In de loop van de jaren heeft hij zijn remise zes keer geschilderd.
Prachtige werken, maar ook wereldvreemd. Er zit veel stilte in. Dat is in
een rumoerige samenleving een verademing.
Boeiend en merkwaardig
Sinds zijn eerste kindertekeningen is het gebeuren rond de rails het
centrale thema in zijn werk. Openbaar vervoer, maar wel openbaar
vervoer zonder mensen. Tegenstrijdig tot en met. Daarom hebben de
schilderijen van Frans Stuurman iets tegenstrijdigs. Boeiend en merk-
waardig is dat. De atmosfeer van de remise die hem als kleine jongen al
intrigeerde, lijkt zijn belangrijkste inspiratiebron.
Ontroerend desolaat
Die atmosfeer is haast tastbaar op zijn doeken. Je ziet, je voelt, ja, je ruikt
en hoort de ontroerende desolatie die de wereld achter de open of
gesloten remisedeuren bepaalt. Geen mens te zien. Maar ergens, we
weten niet waar, is hij aanwezig. Soms duiden voorwerpen daarop. In het
schilderij ‘De busgarage’ (1992) staan behalve die ene bus een paar fietsen
en een kinderstepje. ‘Die fietsen heb ik daar zien staan’, licht hij toe. ‘Dat
stepje heb ik zelf toegevoegd.’
Nostalgische herinnering
Het stepje heeft binnen de compositie minimale afmetingen, zo subtiel, en
het geeft het schilderij een verbluffende kracht. Misschien is het een
zelfbeeld, een nostalgische herinnering aan zijn eigen jeugd, toen hij zo
graag de geheimen van deze tempels van het vervoer wilde leren kennen
en ontsluieren. Het enige schilderij waarop (twee) mensen verschijnen, zij
het in minimale proporties als poppetjes, is ‘De Tramstraat’ (2002).
REMISE HILLEGERSBERG, 2015, 80 X 80 CM, OLIE OP LINNEN, PARTICULIERE COLLECTIE.