Ermenistan Rehberi
Mayakovski Köyü ve Nazım Hikmet
Alin OZİNİAN, Siyasi Analist
Ermenistan’da köyler bizim Türkiye’de bildiğimiz
köylere pek benzemiyor. Evinde piyanosu olan
köylü, aynı zamanda çok iyi bir çiftçi ya da
domuz üreticisi olabilir. Geçimini patates ekerek
sağlayan diğer bir köylünün yine köylü olan, köy
okulunun müzik öğretmeni karısı, muazzam çello
çalabilir. Maddi sıkıntılardan dolayı evin duvarına
boya hatta sıva süremeyen köylülerinin evlerin-
in duvarlarında birbirinden etkileyici yağlıboya
tablolar ya da duvardan duvara Rus, Ermeni ve
Batı Edebiyatı klasikleri ile donanmış kütüphanel-
er de olabilir. Geçmiş 100 yılda, Sovyetlerin san-
atı halka “indirmeleri” Ermenilerin sanatkarlığı
ile birleşince, böyle alışılmadık ama ruh okşayan
detaylar Ermenistan’da hala hayatta.
Tüm bunlara rağmen, Mayakovski adı verilmiş
bir köyün varlığı, birçoğumuz için hala sürreal.
Etraftakiler, Yeravanlılar ile de hayretimi pay-
laştım, onlar da benim gibi, böyle bir köyün old-
uğundan habersizmişler. Yerevan’a yaklaşık 40
km uzaklıkta, Kotayk bölgesinde bulunan köy
şirin mi şirin.
146
Son resmi rakamlara göre 2890 kişinin yaşadığı köy
genelde tütüncülük, hayvancılık ve meyvecilik ile
uğraşıyor.
Şahap’tan Mayakovski’ye
1930’larda Mayakovski adı verilen bu küçük köy,
1828 yılında İran’ın Salmast bölgesindeki Payacuk
ve Haftvan köylerinden göçen 132 Ermeni’nin bu-
raya yerleşmesi ile kuruluyor. İlk kurulduğu yıllarda
Şahap adı verilen köy, 1915’den sonra soykırımdan
kurtulabilen Batı Ermenistanlılara da yuva oluyor.
Sovyet yıllarında, Irak’tan 40 Yezidi ailenin de geldiği
bu köyün, bugünkü Yezidi nüfusu 200 kişi. Yezidiler
de aynı Ermeni köylüler gibi hayvancılık ve tarım ile
uğraşıyorlar tek farkla; Ermeniler domuz, Yezidiler
koyun yetiştiriyorlar.
Abovyan, Aramus, Nor Gyugh ve Balahovid köyler-
ine komşu olan Mayakovski’ye, Karabağ- Azerbaycan
savaşı sırasında Sumgayit ve Bakü’den kaçan yaklaşık
20 Ermeni aile göçüyor. Günümüzde adını birçok Er-
menistanlının bile bilmediği bu köy, genelde mono-et-
nik bir yapısı olan Ermenistan için oldukça renkli.