ed » Başka Açıdan
nelde mevcut ortaklar paylarını nakde çevirmek suretiyle ( cash-out ) ortaklık yapmak istedikleri takdirde ortaya çıkan sorunlar daha çok şirketin geçmiş ve mevcut performansı ile ilgili oluyor . Özellikle de payın tümüyle satışı söz konusu ise finansal yatırımcılar bundan çok hoşlanmıyorlar . Ancak şirketin ya da girişimcinin bir büyüme hikayesi varsa ve bu hikayesine ortak arıyorsa yani ortaklık , ‘ sermaye artırımı yoluyla şirketin içine kaynak sokmak ’ suretiyle olacaksa , bu defa mevcut ortağın yapabilirliği ve becerileri sorgulanıyor . Ortağa güven ön plana çıkıyor ” diyor .
Kayacan ’ a göre yine de çok şey değişmiş . Bunun en önemli nedeni Türkiye ’ nin gelişen bir piyasa olması ve ümit vaat etmesi . Kayacan , gerek şirketin pazar ve üretim olanakları ile ilgilenen stratejik ortaklar , gerekse şirket performansını şirket değerine yansıtarak yatırımlarını artırmaya hevesli finansal ortakların , Türkiye ’ yi ve potansiyel şirketleri oldukça iyi tanıdıklarını söylüyor .
Sirel : ” Bizim karşılaştığımız ; genelde bir kaç başarısız deneyimden sonra , gerçek anlamda danışman arayan firmalar . Finansal alanda en fazla talep , ‘ istim arkadan gelir ’ veya ‘ göç yolda düzülür ’ gibi düşünen firmalardan geliyor ”
“ Öncelikle şirketin potansiyeli olacak ”
Tekrar Yavuz Sirel ’ e dönüyoruz . Konu önemli ; finansal kaynaklara ulaşım .… Bu konudaki zorlukların genelde şirketin performansından veya finansal yapısından kaynaklandığını anlatan Sirel , deneyim eksikliğini de vurgulamadan geçemiyor . “ Öncelikle şirketin bir potansiyeli olacak . Diğer bir deyişle finans kaynağına erişmek için yapısal bozukluğu olmayacak , varsa önce bunu giderecek veya giderme için iyi bir iş planı olacak . Aksi takdirde bu potansiyeli olmayan şirketlerin uygun finansal kaynaklara erişmesi neredeyse mümkün değil ” diyen Sirel , ayrıca potansiyeli olsa bile finansal kaynağın öngördüğü koşulların yerine getirilmesinin önemine dikkat çekiyor .
Bu bağlamda bağımsız denetim , iyi bir büyüme hikayesini görsel olarak anlatan iş planı çok önemli .
DEĞERE ODAKLANMAYIN , SABIRLI OLUN !
Yavuz Sirel , şirket birleşmeleri ve ortaklıklarda yaşananları anlattı , önemli tavsiyelerde bulundu :
Hangi amaçla ?
Burada esas nokta , girişimcinin şirketini hangi amaçla satmak istediği veya ortak aradığının farkında olmasıdır . Bu arayışın kendisinin ve sahip olduğu şirketin uzun vadeli stratejisine ne ölçüde hizmet ettiğinin bilincinde olmasıdır .
Şirketlerin fotoğrafı nasıl çekiliyor ?
Bunun farkında olan girişimcilerin bu teşebbüsleri genelde başarılı oluyor , biz genelde ilk fotoğrafı çekerken “ Şirketimi satmak istiyorum ” diyen girişimciye klasik olarak sorarız ; “ OK , iş ile ilgili amaçların nedir ?” Girişimci genellikle “ Söyledim ya şirketi satmak istiyorum ” diye yanıtlar . Tekrar sorarız ; “ Tamam onu anladık da niçin satıyorsun ? Mesele ne ? Nakde mi ihtiyacın var ? Bu iş daha uzun süre sizin esas işinizin bir parçası olmayacak mı ? Yoksa başka bir probleminiz var da bunu şirketinizi satarak mı çözmek istiyorsunuz ?” Bu soruların yanıtı çok önemli , eğer yanıtı yeterince bilmiyorlarsa o zaman çok fazla değere odaklanıyorlar ve fiyatta çok az bir artış için diğer pek çok kazancı masada bırakıyorlar . Ancak ortak aramada veya şirketi satma konusunda hedef belli ise değerden daha başka şeylere odaklanmak mümkün oluyor .
Çok fazla değere odaklanılırsa sonuç nasıl etkileniyor ?
Birinci tavsiyemiz , “ Özellikle ortaklık yapacaksanız çok fazla değer odaklı olmayın ” diyoruz . Ayrıca girişimcinin kafasındaki genellikle yüksek olan ‘ Şirket Değeri ’ girişimciye şirin gözükmek ve işi kaçırmamak adına desteklenirse , bu işlemin gerçekleşmesinin önündeki en önemli engel haline geliyor . O nedenle müzakereleri , şirket değeri gibi sizin kazancınızın karşı tarafın kaybı olacağı bir alandan herkesin kazanacağı alanlara kaydırmak işlemin hızlı sonuçlanması açısından çok önem arz ediyor .
Girişimcilerin hazırlıklı olması gereken konular neler ?
Ayrıca M & A işlemleri gerek finansal gerekse stratejik alıcılarla yapılsın , genelde uzun süren bir işlem sürecine sahip . Bazen 8-10 ay , bazen bir yıldan fazla , özellikle ülkemiz piyasa koşullarına hakim olmayan ortaklarla yapılan görüşmeler uzun soluklu oluyor . Girişimcilerin buna hazırlanması ve sabırlı olmaları lazım .
Neden mıntıka temizliği yapılmalı ?
Bu görüşmelere başlanmadan önce evin yani şirketin satışa veya ortaklığa hazır hale getirilmesi yani mıntıka temizliğinin yapılması şart . Müzakereler esnasında pek çok konuda karar verilmesi gerekiyor . Bu tür kararların ancak yüzde 30 ’ u hukuki konularda veriliyor , geri kalanı iş bazlı kararlar . Dolayısıyla girişimcinin süreci iyi anlaması ve güçlü bir danışmanla çalışması gerekiyor .
76 | ekonomik denge |