Yavuz Sultan Selim Han’ın Vefatı
Yazı
Ahmet Sefa Kahveci
Nihayet Osmanlı ordusu Kuzey Suriye'ye girdiği sırada Kansuh Gûrî yanında
Halife III. Mütevekkil Alâllah olduğu hâlde, Halep'ten hareketle Mercidabık'a
gelmişti. 24 Ağustos 1516'da burada yapılan savaşta, Memlükler büyük bir
bozguna uğradılar. Bu zafer sonrası Yavuz Sultan Selim, Halep'te büyük bir
coşkuyla karşılandı. Burada başta Halife III. Mütevekkil ile üç mezhebin
başkaldırılarını kabul eden Sultan, onlara iyi davrandı. Ulu Cami'de okunan
hutbede hatip Osmanlı Sultanın Hadimûl Haremeyn ünvanı ile vasıflandırdı.
Yavuz, Halep'ten sonra Şam üzerine yürüdü ve burayı da kolaylıkla zaptetti.
Yavuz'un hedefi şimdi Mısır'dı. Ancak başta Kudüs olmak üzere Filistin'in
önemli şehirleri hâlâ Memlüklü idarecilerin hâkimiyetindeydi. Mısır yolunu
emniyete almak için öncelikle buraların ele geçirilmesi gerekiyordu. Bunun için
de Yavuz, Veziriazam Sinan Paşa'yı görevlendirdi. Sinan Paşa kısa zamanda
Safed, Nablus, Aclun, Gazze ve Kudüs'ü fethetti. Yavuz ise bu sırada Şam'dan
Kudüs'e gelmişti. Kudüs'ün Osmanlıların eline geçtiği tarihi gün olarak kesin
belli değildir. Ancak tarihçiler 28 Aralık 1516 tarihinde ittifak etmişlerdir. Yavuz
Sultan Selim, 31 Aralık 1516'da şehre gelmiştir. Şehrin Osmanlı yönetimine
geçişi hakkında kaynaklarda farklı rivayetler yer almaktadır. Bu kaynaklar,
şehrin kendi isteğiyle Osmanlı yönetimine geçtiğini yazmaktadır. Ancak, o
sıradaki Kudüs Memlüklü valisi İli Bey, Memlük ordusunda yer almştı ki,
Kudüs'ün kendiliğinden Osmanlı yönetimine geçmesi biraz kuşkuludur.
Olayların gidişatından anlaşıldığına göre Kudüs'ün fetih tarihi Ekim 1516
olmalıdır. Kışı Şam'da geçiren Yavuz, aralık ayının sonlarına doğru buradan
ayrılarak, 3 Aralık'ta devlet ileri gelenleriyle beraber Kudüs'e geldi.
Yavuz'un şehre gelişi sırasında Kudüs'ün tüm ruhanîleri padişahı şehrin
dışında büyük bir tazimle karşıladılar. Yavuz, ruhanîlere gerekli ilgiyi
gösterdikten sonra, şehrin tam karşısında otağını kurdurttu. Bu sıralar ikindi
vaktiydi. Padişah akşam namazını Mescid-i Aksa'da kılacağını söyledi. Bunun
üzerine görevlilere haber gönderildi.
45