Εξωφυλλο
Terpsichore Chrysoulaki-Vlachos
T
story
Η
παραδοσιακή νοικοκυρά της Κρήτης άλλαξε ρόλο και προσαρμόστηκε στις ανάγκες του νησιού κατα τη μάχη
της Κρήτης αλλά και κατα την αντίσταση. Πολλές γυναίκες πολέμησαν δίπλα στους άντρες, άλλες περιέθαλψαν
και έκρυψαν αντάρτες και όσους συμμάχους ήταν ακόμα στο νησί. Έφτιαχναν φαγητό για τους αντάρτες ή
πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους σαν νοσοκόμες, δίνοντας νέα διάσταση στον αγώνα στην Κρήτη.
Όλος ο λαός της Κρήτης πήρε μέρος, ο καθ’ένας με τον δικό του τρόπο. Τα παιδιά μετέφεραν φαγητό στους
αγωνιστές, οι βοσκοί ειδοποιούν με συνθηματικά σφυρίγματα για τον κίνδυνο που πλησιάζει. Οι απλοί Κρητικοί
προκαλούν φθορές στο πολεμικό υλικό του εχθρού αλλά και εκδίδουν τα νέα από τα διάφορα μέτωπα τoυ πολέμου,
ανυψώνοντας το εθνικό φρόνημα.
Στο ολοκαύτωμα της Βιάννου με 401 θύματα κάθε ηλικίας, 19 άτομα που στάθηκαν μπροστά στο εκτελεστικό
απόσπασμα ήταν γυναίκες. Στις 25 Μαΐου 1941 μέσα στον πυρετό της Μάχης γίνεται η πρώτη ομαδική εκτέλεση 50
ατόμων στα χωριά Περιβόλια και Μισσίρια του Ρεθύμνου. Δέκα επτά άτομα απ αυτά ήταν γυναίκες. Μεταξύ τους
η Κατερίνα Δελή με τις κόρες της Αγγελική και Αναστασία. Η Ελένη Αστρινού Αγγελάκη από το Γερακάρι χάνει το
σύζυγο και τα παιδιά της που πέφτουν από τις σφαίρες των Ναζί. Χάνει δύο αδερφούς, πέντε πρώτα ανήψια, τέσσερα
πρώτα ξαδέρφια και επτά δεύτερα ανήψια. Τέλος στο Μάλεμε οι αδελφές Αγάπη, Σοφία και Ειρήνη Παρασκάκη
πέφτουν μαζί θύματα της Χιτλερικής θηριωδίας και αντεκδίκησης.
cover
Ο Pόλος της γυναίκας στη μάχη
της Κρήτης και στην Αντίσταση
Τερψιχόρη Χρυσουλάκη-Βλάχου
erpsichore Chrysoulaki-Vlachos was
from Sitia. She contributed to the
war effort by offering her services at the
Toplou monastery where she worked on
the military radio for almost the whole
period of the occupation. (Radio communications were and still are considered an integral part of the war effort).
She was arrested and sentenced to death
by the Germans and subsequently executed in Agia, Chania in June 1944. She
faced death with an admirable calmness.
This beautiful Kritikopoula wrote on
her cell wall, “I am 18 years old. I have
been condemned to death. I expect the
firing squad any moment now. Long live
Terpsichore Chrysoulaki-Vlachos
Greece. Long live Crete.”
Η
ταν από τη Σητεία. Αγωνίστηκε
προσφέροντας τις υπηρεσίες της
στον ασύρματο που λειτουργούσε σ
όλο σχεδόν το διάστημα της κατοχής
στη μονή Τοπλού. Συλλαμβάνεται και
καταδικάζεται σε θάνατο από τους
Γερμανούς. Εκτελείται στην Αγιά Χανίων
τον Ιούνιο του 1944. Αντιμετωπίζει το
θάνατο με μια αξιοθαύμαστη ψυχραιμία.
Η όμορφη αυτή κρητικοπούλα γράφει
στον τοίχο του κελιού της “Είμαι 18
χρονών. Με καταδίκασαν σε θάνατο.
Περιμένω από στιγμή σε στιγμή το
εκτελεστικό απόσπασμα. Ζήτω η
Ελλάδα. Ζήτω η Κρήτη.
Helen Marketaki
H
elen Marketaki was convicted and executed for the same reason as Chrysoulaki-Vlachos, and was also from Sitia.
After the execution, the men of the firi