STOFVRIJ WERKEN ROEPT VEEL

" Wij merken dat stofvrij werken nog steeds veel vragen oproept en verwarring veroorzaakt ", zegt Festool-adviseur Frans van Dijk tijdens het Festool Event , dat plaatsvond tijdens BouwBeurs 2017 . " Mijn advies : kijk naar wat het ministerie adviseert en luister naar de fabrikanten ."

Het is nauwelijks voor te stellen : maar een bodempje kwartsstof in een jampotje , dat rondzweeft in een sportzaal , kan al te veel kwartsstof betekenen .

Bij de bewerking van bouwmaterialen ( beton , kalkzandsteen , hout , et cetera ) komen voor de mens schadelijke stoffen vrij . Denk aan boren , slijpen , hakken , frezen , zagen en schuren . Tijdens bewerkingen van kwarts houdende materialen komt er fijn kwartstof vrij . Dit stof is zo fijn dat het via de ademwegen in de longblaasjes terechtkomt . De deeltjes worden in de longblaasjes ingekapseld waardoor een deel van het longweefsel ( verhard en ) niet meer functioneert . Dit proces is onomkeerbaar en openbaart zich vaak jaren later . Uiteindelijk kan men stikken door stoflongen ( silicose ). Inademing van respirabel kwartsstof kan tevens longkanker veroorzaken . In combinatie met ongezonde leefstijlen , zoals ( te ) weinig bewegen , roken , et cetera , kunnen de problemen verergeren en versnellen . Houtstof is ook kankerverwekkend . Recente inzichten tonen aan dat de blootstelling aan hardhoutstof net zo gevaarlijk is als de bloot stelling aan asbest . Stof van bepaalde houtsoorten kan neuskanker veroorzaken ( bijvoorbeeld berk , esdoorn , populier , iroko , mahonie en eikenhout ). De Arbeidsomstandighedenwetgeving verplicht daarom ‘ bronbeleid ’ bij de keuze van maatregelen om stofvorming te voorkomen . Dat betekent dat gevaren voor de veiligheid en

gezondheid zoveel mogelijk voorkomen en beperkt moeten worden , direct waar de problemen zich ( kunnen ) voordoen . Een voorbeeld daarvan is het toepassen van kwartsvrije bouwmaterialen . Pas als dit in alle redelijkheid niet wenselijk of niet mogelijk is mogen maatregelen op collectief niveau worden getroffen , gevolgd door maatregelen op individueel niveau , zoals stofvrij werken . Pas als laatste redmiddel is het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen toegestaan .

Festool-adviseur Frans van Dijk tijdens het Festool Event , dat plaatsvond tijdens BouwBeurs 2017 : ‘ Er is veel verwarring over de toegestane hoeveelheid fijn stof en de classificaties van stofzuigers .’

Verwarring Tegenwoordig hebben alle leveranciers van gereedschappen ook stofvrije oplossingen binnen hun assortiment . Veelal betreft dit een combinatie van stofzuiger met een gereedschap dat geschikt is voor aansluiting van stofafzuiging . Op de website www . stofvrijwerken . tno . nl staan inmiddels al bijna 500 gereedschappen en stofzuigers waarmee men kortere of langere tijd stofvrij kan werken . Festool is koploper met maar liefst 78 gereedschappen en stofzuigers . " Bij de gereedschappen staat een label met de maximale tijd dat men de machine kan inschakelen tijdens een acht-urige werkdag , zonder boven de grenswaarde ( zie kadertekst ) voor bloot stelling aan stof te komen . Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen het bewerken van kalkzandsteen , beton / baksteen of hardhout . De labels variëren van één uur tot acht uur ", aldus Van Dijk . Tot zover is het allemaal wel duidelijk , maar de verwarring ontstaat vaak bij de classificaties van stofzuigers . Van Dijk : " Er zijn twee classificaties die onduidelijkheid oproepen . Ten eerste is er de classificatie van het ( stof ) filter van de stofzuiger .

Deze classificatie geeft aan wat de filtereffectiviteit is van het betreffende ( stof ) filter : een L-filter heeft een rendement van 99 procent , een M-filter heeft een rendement van 99,9 procent en een H-filter heeft een rendement van 99,995 procent . In de meeste industriële stofzuigers zit tegenwoordig minimaal een M-filter ." Hij vervolgt : " Maar daarnaast is er de classificatie van de stofzuiger : een L-classificatie geeft aan dat de stofzuiger onder andere géén alarmerings systeem heeft , zoals licht- of geluidssignaal . Een M-classificatie geeft aan dat de stofzuiger wél een alarmeringssysteem heeft . Dit alarmerings systeem wordt ingeschakeld bij een te lage afzuigcapaciteit van de stofzuiger . Een L-klasse stofzuiger kan trouwens ook een M-filter bevatten . Dit is bij alle stofzuigers van Festool het geval , op de kleine CT 17 na ."

Wat is stofvrij ? Het volgende dilemma voor gebruikers van gereedschap is : wanneer is er sprake van te veel stof ? Daar kan Van Dijk duidelijk over zijn : " Zichtbare stof moet in ieder geval worden voorkomen . Maar dat is nog niet voldoende , omdat fijn stof niet zichtbaar is met het blote oog ." Maar ja , wat is dan de grenswaarde ? " Voor kwartstof geldt dat er tijdens de achturige werkdag niet meer dan 0,075 mg / m 3 mag vrijkomen . Voor houtstof van hardhout geldt een grens van 2,0 mg / m 3 . Als we kijken naar de grens voor kwartsstof dan is dat bijna niks : een milligram is een duizendste gram . En dan mag er gedurende acht uur maar 0,075 milligram per kuub vrijkomen ! Ik maak het nog wat inzichtelijker : stel dat een gemiddelde sportzaal een inhoud heeft van 1.000 m 3 . Dan mag er per dag dus 75 mg kwartsstof vrijkomen . Dat is een bodempje kwartsstof in een jampotje . Zo weinig dus . Nou , vertel dat maar aan een bouwvakker . Overigens gaat het dam om zwevend stof dat in je longen kan komen . Dus niet het stof dat al op de grond ligt ." Het gebruik van ( bewezen ) stofvrije gereedschappen is volgens Van Dijk dan ook noodzaak : " We hebben al meer dan 1.000 stofvrije combinaties van machines , stofzuigers en slangen . Dus er is altijd een stofvrije oplossing op maat mogelijk ." •

BNL 2017-1 | Page 44

STOFVRIJ WERKEN ROEPT VEEL