FIETSEN
IN
HET ZAND
We zijn op weg naar een biobased
economy – geen fossiele grondstoffen
meer, maar hergroeibare. Zo’n transitie
heeft ingrijpende gevolgen, ook voor
de bouwkolom. Maar diezelfde bouwkolom maakt nog even een pas op de
plaats. Er zit nog weinig schot in. Biobased bouwen is in Nederland vooralsnog
fietsen in het zand. Flink doordouwen
dus. Maar dat douwen levert inmiddels
wel resultaten op.
Minister Kamp opende op 14 april 2016
tijdens de Innovation Expo in Amsterdam
de demowoning biobased bouwen, een
initiatief van het platform Ecobouw. De bouwer van het huisje, ORGA Bouwgroep, met
architect Daan Bruggink op de achtergrond,
is één van de voorlopers in Nederland als
het gaat om de verwerking van biobased
bouwmaterialen. Zoals ORGA Bouwgroep
en Bruggink zijn nog veel meer partijen
actief voor wie biobased bouwen richtinggevend is. Ook het onderwijs doet mee, met
Wageningen UR lange tijd in de voorhoede,
wat resulteerde in onder meer de catalogus
Biobased bouwmaterialen. Inmiddels hebben ook hogescholen biobased bouwen een
plek gegeven in hun curricula. Avans Hogeschool bijvoorbeeld. Ik kwam daar achter
toen ik Willem Böttger benaderde voor het
gasthoofdredacteurschap van de editie Biobased Bouwen van het vakblad Stedebouw
46 Op zoek naar toegevoegde waarde
& Architectuur. Met zijn bedrijf NPSP is hij
een van de gezichten van biobased bouwen
in Nederland. Hij vertelde toen over zijn
aanstelling als lector Biobased Bouwen bij
het Centre of Expertise Biobased Economy
van Avans Hogeschool. Met een groep enthousiaste studenten probeert hij het slecht
berijdbare zandpad, dat biobased bouwen
nog maar al te vaak is, om te toveren tot
een super highway. Zo’n weg bouwen is iets
van de lange adem werd mij gaandeweg
de productie van de biobased editie van
Stedebouw & Architectuur duidelijk. Hoewel
Nederland in de ban is van innovatie – het
recente EU-voorzitterschap van Nederland
stond geheel in het teken van vernieuwing
– is de bouwkolom conservatief. Hoe dat
te doorbreken is één van de opgaven voor
Willem en zijn studiegroep. In Stedebouw &
Architectuur was hij enthousiast over de invloed vanuit consumenten, daar ziet hij een
mogelijke uitweg: “Een positieve beweging
ontstaat wanneer we direct met eindgebruikers gaan communiceren. Die kijken heel
kritisch naar de producten die de aannemer
gebruikt. Wat zit erin? Hoe zit het met de
gezondheid?”
bank genomen enthousiast. In Stedebouw
& Architectuur vertelt RO&AD Architecten
bijvoorbeeld dat reductie van de milieufootprint één van hun argumenten is om biobased te bouwen. Maar dat niet alleen. “We
zijn niet bezig met besparen en beperken.
We ontwerpen gebouwen die een zo groot
mogelijke, positieve invloed hebben op biodiversiteit, sociale cohesie en het geluk van
mensen.” En daarom kiezen ze voor biobased bouwen. Met dat type gedreven wegbereiders – RO&AD Architecten staat niet
alleen – komt dat berijdbare pad er zeker.
Maar eerst nog even douwen, Willem.
Wijnand Beemster
Hoofdredacteur Stedebouw & Architectuur
Ook met architecten kun je een slag maken,
zegt hij. Tekenen zich hier – met die laatste
opmerking - de contouren af van een nieuwe weg die consument en architect met
elkaar verbindt? Architecten zijn door de
BIOBASED BOUWEN
47