BES-İN Dergisi Nisan 2017 | Page 10

SEMT SEMT PAZARLARINDAN PAZARLARINDAN VE VE MARKETLERDEN MARKETLERDEN ÜRÜN ÜRÜN TEMİN TEMİN EDERKEN EDERKEN DİKKATLERDEN DİKKATLERDEN KAÇMAMASI KAÇMAMASI GEREKEN GEREKEN NOKTALAR NOKTALAR Kuru besinler (un, bulgur, pirinç, makarna, nohut, mercimek, şeker vb.); kapalı teneke, şişe veya kutularda satılan ye- meklik margarin, sıvı yağ, zeytin ve sal- çayı aylık olarak satın alınız. Ekmek veya sütü günlük satın alınız, eğer süt haftalık alınacaksa yoğurt yaparak buzdolabında saklayabilirsiniz. Kesinlikle ürünün sahibi, menşei, aşı kontrolleri, bakım yerinin güvenliği sağlanmamış hayvanların sütlerini satın alma eğilimi Sokak sütünün içme sütü olarak evde kaynatılarak kullanılması; çiğ sütün çe- şitli hilelere maruz bırakılmasını teşvik etmekte, çiğ sütün tüketiciye ulaşın- caya kadar geçen taşıma sürecinde toplam bakteri yükünü arttırmakta ve bunun sonucu bakterilerin metabolizma artığı olan ısı ile yok edilemeyen toksin- lerin oluşmasına neden olmaktadır. Varmak istediğim, tam yağlı günlük pastörize süt kullanarak o güzel tatlıla- rınızın kıvamını tutturabilirsiniz. Bu yüz- den sağlığınızdan olmayın. Mevsimlik meyve ve sebzeler turfanda olanından daha ucuz, daha lezzetli ve daha besle- yicidir. Her mevsim pazarda en bol alınırsa daha az parayla daha dengeli beslenme sağlanmış olur. Sebzeler ha- sat sonrasında da canlı olduklarından bileşimleri değişmeye devam eder. Seb- zelere uygulanan yıkama, ayıklama, kesme, doğrama, kabuk soyma, törpü- leme, haşlama, dondurma ve soğukta muhafaza gibi hazırlama ya da tekno- lojik işlemlerin bileşimi değiştirdiği, kayıplara yol açtığı bilinen bir gerçektir. Uygun olmayan şartlarda depolama, solunum ve terleme fonksiyonları yüksek hızla devam eden sebzede besin kayıp- larına neden olmaktadır. göstermeyiniz. bulunan sebze ve meyvelerden satın düzgün, çürüksüz, pörsümemiş, sulu ve lezzetli olanlarını seçiniz. Örneğin; iri, gösterişli Starking elmanın içi unlandığın- dan, küçük Amasya elmasından daha lezzetsizdir. Portakalın kabuğu ince olanı, mandalinanın çekirdeksiz olanını seçiniz. Et grubu ürünlerini haftalık veya günlük alınabilir; ancak haftalık alınırsa buz- lukta ve kavurarak saklayınız. “p a k etl i ürü n l er ma a l esef b u k onud a ek si k , çünk ü tü- k eti ci y l e ye te rl i d uy g usa l b a ğ ı k ur a - m ı y or . ” Meyvelerin iri ve gösterişli olanları değil, Yeşil yapraklı sebzelerin yaprağı bol ve yeşil olanları, patatesin yeşillenmemiş ve çillenmemiş olanları iyidir. Yeşil fasul- yenin kırıldığında gevrek ve kılçıksız olanını seçiniz. Yumurtanın kalitelisi taze ve iri olanıdır. Yumurtanın sarısının koyu ve açık sarı olması besin değerini fazla etkilemez; taze yumurtanın hava boşluğu çok küçüktür, ele alınınca hafif değildir ve sallanırken ses gelmemektedir. Balığın iri veya küçük olması besin değe- rini etkilemez, taze olması önemlidir. Taze balığın solungaçları kırmızı, pulları yapışık, görünüşü diridir ve hoş olmayan bir kokusu yoktur. Satın Almak Almak Kolay Kolay Peki Peki Ya Ya Sonrası? Sonrası? Satın Pirinç, bulgur, kuru fasulye, nohut gibi besinleri içlerindeki taş, torak ve diğer yabancı maddeleri ayıkladıktan sonra, cam kavanozlarda saklayınız. Yağları kapalı olarak serin ve ışıksız yerde saklayınız. Taze sebzeler dayanıksızdır. Ispanak, marul gibi sebzelerin köklerinde çamur, toz ve toprakları gidecek şekilde yıka- dıktan sonra naylon torbalara koyarak buzdolabında 3-5 gün saklayınız. Diğer taze meyve ve sebzeler de çamurluysa yıkadıktan sonra, çamurlu değilseler yıkamadan naylon torbalara koyarak buzdolabında saklayınız. Naylon torba- nın birkaç yerinde delik olursa, fazla nemden çürümeleri önlenir. Patatesi orta nemli, karanlık, hava akımı olan yerde saklayınız. Kuru soğanı serin ve kuru yerde saklayınız. iyice kaynatınız. Süt olarak buzdola- bında bir iki gün saklayınız. Ekmeği günlük alınız. Naylon torba içeri- Günlük tüketeceğinizden çok et satın aldığınızda pişirilecek miktarlara ayıra- rak, buzlukta birkaç hafta saklayınız. Yumurtayı buzdolabında bir iki hafta (tazeliğini yitirmeden) yıkamadan sak- layınız ve kullanacağınız zaman yıkayınız. Pastörize sütleri yazın bir gün, kışın iki üç gün buzdolabında saklayınız. Uzun ömürlü sütü açtıktan sonra buzdola- bında saklayınız ve iki üç gün içerisinde tüketiniz. Hiçbir işlem görmemiş sütü “ma r k etl erd ek i ürünl ere sa nk i i çi nd e b ul und uğ umuz top ra k ta y eti şmemi ş v e i şl enmemi ş mua mel esi y a p ma k b i ra z uç b i r nok ta ol d uğ u g i b i semt p a za rl a rı nd a sa tı l a n ür ünl er i n en d oğ a l , en or g a ni k , en sa ğ l ı k l ı ürünl er ol d uğ una i na nma k d a sinde uzun süre tutulan ekmek küfle- nebilir. Küfler görünür olabileceği gibi, gözle görünmeyebilir de. Ekmek iki gün- den daha uzun bekleyecekse buzluğa koyarak dondurunuz. Tüketilmeden birkaç saat önce buzluktan çıkarınız. Eğer derin dondurucuya sahipseniz yiyeceklerinizi daha uzun süre saklaya- bilirsiniz. Ancak derin dondurucudan çıkardığınız yiyecekleri; çözüldükten sonra yeniden dondurmayınız. Satın aldığınız dondurulmuş gıdaların etiket- lerini mutlaka okuyunuz. Artık Artık Birer Birer Bilinçli Bilinçli Tüketicisiniz, Tüketicisiniz, Sıra Sıra Yakınlarınızın Yakınlarınızın Bilinçlenmesinde… Bilinçlenmesinde… ‘Bilgi güçtür.’ sözünü duymuşsunuzdur. Bu doktrin geçmişte kaldı çünkü artık bilmek yeterli değil, ‘anlamak’ gerekli. Sağlığınız için alacağınız her aksiyon hayat kalitenizi arttıracaktır. Var olun. b a şk a b i r uç nok ta . y a zı nı n sonund a b u i k i uç nok ta a ra sı nd a k öp rü k urup y ürüy eb i l eceğ i ni ze i na nı y orum. ” KAYNAKÇA 1. Coşan, B. (2016, 4 Ocak). Açıkta peynir satışı 1 Ocak’tan itibaren yasaklandı ama uyan yok http://www.hurriyet.com.tr/acikta-peynir-satisi-1-ocaktan-itibar en-yasaklandi-ama-uyan-yok-40035616 2. Ceyhun Sezgin, A. (2014). Haşlama ve Dondurarak Muhafaza İşlemlerinin Sebzelerdeki Nitrat ve Nitrit Miktarı Üzerine Etkisi. Ankara 3. Biberoğlu, Ö. ve ark. (2016). Gıda Kaynaklı Zoonoz Bir Parazit: Toxoplasma gondii. Erzurum 4. Bahşin, N. ve ark. (2014). Tüketicilerin Gıda Ürünlerini Satınalma Davranışı Üzerine Pazarlama İletişimi Araçlarının Etkisi. Adana 5. Bozyiğit, S. Doğan Kılınç, G. (2015). Türkiye’deki Doğal ve Organik Ürün Üreticilerinin Yaşadığı Pazarlama Sorunları: Keşifsel Bir Araştırma. Mersin 6 .Güven, G. Aysel, İ. (2016). Food Footprint in Daily Life: Opinions About The Consumption Of Convenience Food. Çanakkale 7. Onurlubaş, E. Gürler, Z. (2015). Gıda Güvenliği Konusunda Tüketicilerin Bilinç Düzeyini Etkileyen Faktörler. Tokat 8.Coşkun, F. Kayışoğlu, S. (2016). Investigation of the Efect of Consumer Age on Food Label Reading Habits. Tekirdağ