Krótki przewodnik błądzących 21
że będzie starał się doprowadzić do historycznego zakończenia konfliktu z Palestyńczykami w przeciągu trzynastu miesięcy – podejmując rokowania w miejscu osiągniętym przez poprzedników i zgodnie z tokiem , jaki nadała procesowi konferencja pokojowa w Madrycie w 1991 roku ( pierwsza od porozumień pokojowych z Camp David ) oraz Porozumienia z Oslo z 1993 roku ( w ramach których Izrael i Palestyńczycy przyjęli Deklarację Zasad ). Okazało się , że gotowy do kompromisu premier jest w stanie zaoferować w zamian za pokój więcej , niż wydawało się to wcześniej możliwe .
Przy aktywnym wsparciu administracji Clintona , Barak szybko zaprowadził proces pokojowy na tyle daleko , na ile to było możliwe , otwierając przy tym dyskusję na tak drażliwe tematy , jak status Jerozolimy – wszystko w imię osiągnięcia porozumienia . Niestety , wraz z Clintonem ponieśli porażkę .
Arafat nie był gotów zaangażować się w wypracowanie warunków pokoju .
Zamiast kontynuować negocjacje , które doprowadziłyby do utworzenia pierwszego państwa palestyńskiego ze stolicą we wschodniej Jerozolimie , Arafat odstąpił od rozmów . Starał się przekonać prezydenta Clintona do niedorzecznej tezy o braku jakiejkolwiek historycznej więzi narodu żydowskiego z Jerozolimą i ostatecznie storpedował proces , wysuwając żądanie zapewnienia tzw . prawa powrotu dla uchodźców palestyńskich i ich potomków . Arafat z pewnością wiedział , że złożenie tej propozycji skutecznie uniemożliwi zawarcie porozumienia , gdyż nie sposób wyobrazić sobie sytuacji , w której rząd izraelski wyraziłby zgodę na osiedlenie się w Izraelu milionów Palestyńczyków , a w efekcie – na zniweczenie żydowskiego charakteru tego państwa .
Clinton wspomina ten okres w swojej autobiografii zatytułowanej „ Moje życie ”, jednoznacznie przypisując Arafatowi winę za załamanie się rozmów pokojowych .