Ockie Barnard,
President van die Dextersgenootskap van SA
D
ie rekords van die
Departement van Landbou dui aan dat die
eerste invoere van
Dexter beeste, deur Mev A.I. Conway, Firwoods, Paarl, gedoen is. Die
bul, La Mancha Chief, vanuit die
kudde van Mnr. R.T. Robertson,
Malahide, Co. Dublin het in 1917
hier aangekom. Verdere invoere het
plaasgevind in 1921, 1936 , 1938
en ook latere jare. Die ras het sy
oorsprong in Ierland en daar word
geskryf dat die ras reeds in die 16de
eeu al bekend was. Dit maak dit
waarskynlik dan een van die oudste
beesrasse ter wêreld.
Die eerste Dexter beeste was veral
gewild onder die Merino skaapboere van die Karoo en daar word
oorvertel dat hul dit hoofsaaklik gebruik het om hanslammers groot te
maak. (Soms het glo tot soveel as 4
tot 6 lammers aan ‘n Dexter koei
gedrink!)
In 1953 is die stigtingsvergadering
te Colesberg gehou en het die SA
Dexter Genootskap van SA tot
stand gekom.
Hoekom Dexters?
As mens iemand vra, ‘hoekom Dexters?’ sal jy waarskynlik uiteenlo-
pende opinies kry, maar die volgende antwoorde word gereeld
gehoor:
Dis die ideale dubbeldoel ras
Die Dexter koei produseer 10 x
haar liggaammassa melk per
laktasie periode en speen dan
nog ʼn kalf van 52% en meer van
haar liggaamsmassa. (Die gemiddelde speenpersentasie van
die hele RSA se beeskuddes is
maar 45,5%).
Die Dexter is baie lig op die veld.
Die gemiddelde Dexter koei
weeg ongeveer 260 kg tot 350
kg en bulle ongeveer 550 kg tot
700 kg. daarom kan jy drie
Dexter beeste met uitstekende
speengewigte aanhou in die plek
van twee grootraam beeste.
Dit is hoogs winsgewend om
met ‘n Dexter te boer. As jy die
koeie soggens ook melk en
saans die kalwers apart hou van
die koei, word daar tussen vyf
tot agt liter melk per koei geproduseer. As ons die laktasie
tydperk op 200 dae bereken en
jy verkoop melk aan jou buurman bv. teen slegs R6 per liter,
bring so ‘n koei R6 000 tot
R8 000 inkomste in en word ‘n
kalf van 160 kg en selfs tot so-
veel as 210 kg gespeen. As ons
die inkomste baie konserwatief
bereken, produseer so ‘n Dexter
koei dus R9000 tot R11 000 en
meer per jaar. As die koei egter
nie gemelk word nie, kan die
volgende vergelyking steeds getref word, nl. drie Dexter kalwers
teen speengewigte van 160 kg
= 480 kg wat mos uitstekend
vergelyk met ‘n ander beesras se
twee kalwers wat saam dan 480
kg moet weeg! (Min ander beesrasse sal hierdie uitdaging aanvaar!) Dexters produseer dus
meer vleis per hektaar as meeste
ander beesrasse.
Langslewendheid en vrugbaarheid.
Dexter verse word reeds so jonk as
12 tot 14 maande by die bulle gesit
en die algemene vrugbaarheid van
Dexter koeie is welbekend. Daar is
al koeie opgeteken wat meer as 21
jaar oud geword het met ‘n aanwas
van 19 kalwers oor haar leeftyd.
Die Dexter se vleisgehalte
In Suid-Afrika is min mense regtig
bekend met die besondere gehalte
van Dexter vleis. In Australië en die
Verenigde Koninkryk is daar egter
restaurante wat dit pertinent adverteer. In die eerste plek is dit die