Dr Vlok Ferreira
Nasionale Tegniese Bestuurder Herkouers,
RCL FOODS ANIMAL FEEDS BUSINESS UNIT
Die regte dekseisoen word bepaal dat die hoogste voedingsbehoefte van die
koei saamval met die tyd van die jaar wanneer die voedingswaarde van die veld
op sy hoogste is.
D
it is afhangende van in
watter somerreënstreek jy boer vanaf
byvoorbeeld November
tot Januarie in die Oos-Vrystaat,
maar vanaf Desember tot
Januarie / Februarie in Limpopo.
Waarom ’n ongeveer Desember
– Januarie dekseisoen aanbeveel word, is dat afgesien van
die feit dat ’n hoër voedingspeil
vanaf 5 tot 6 weke na kalwing
melkproduksie by die koei
stimuleer dit ook ovulasie en
dus herbesetting % bevorder.
Dit is dus duidelik dat die
voedingsbehoeftes van die koei
’n maksimum bereik ongeveer
6 tot 14 weke na kalwing.
Gedurende die stadium van die
reproduksiesiklus moet die koei
voldoende melk vir die groter
kalf produseer asook ovuleer en
bevrug raak.
Die natuurlike weiding voorsien
tot ’n groot mate in die
proteïen- en energiebehoeftes
van die lakterende koei. Dus
behoort ’n fosfaatlek voldoende te wees gedurende ’n nor-
male reënseisoen wanneer
geen weidingskaarstes voorkom nie. Deur die dekseisoen
dus so te reël dat dit saamval
met die hoogste voedingswaarde van die veld word daarin geslaag om op die voerrekening te bespaar sonder om
produksie in te boet.
Die melkproduksie van die koei
begin vanaf ongeveer die 14de
week na kalwing af te neem en
is die kalf vir minder as 50%
van sy voedselinname van sy
moeder se melk afhanklik.
Dienooreenkomstig is daar ’n
vermindering in die voedingsbehoeftes van die koei wat
saamval met ’n afname in die
proteïen- en energie-inhoud
van die natuurlike veld. Oor die
algemeen voorsien die natuurlike veld gedurende Februarie
tot Maart grootliks in die
proteïen- en energiebehoeftes
van die koei. Aangesien die
voedingswaarde van veral
suurveld aansienlik kan daal
vanaf Februarie, moet daar
teen drastiese massaverliese
gewaak word deur die verskaf-
fing van ’n produksielek wat
beide energie en proteïen
voorsien.
Gedurende April bereik die
proteïen-inhoud van die veld ’n
kritiese stadium. Aangesien die
kalwers dan ongeveer 6 – 8
maande oud is, kan hulle met
sukses gespeen word.
Deur koeie gedurende Desember tot Januarie te dek, bring
mee dat dié fisiologiese
stadium wanneer die koei se
voedingsbehoeftes relatief laag
is, saamval met die tyd van die
jaar (winter) wanneer die
voedingswaarde van die veld
die laagste is.
Laastens het ’n dekseisoen wat
nagenoeg strek vanaf Desember tot die einde Januarie die
voordeel dat kalwers in ’n
beperkte periode gebore word,
wat beteken dat hulpbron
bestuur oneindig vergemaklik
word, asook ten opsigte van ’n
doseerprogram, onthoring,
kastreer, voerkraalafronding en
bemarking wat alles stelselmatig kan geskied.