Agri Kultuur December / Desember 2015 | Page 33

Afhangende van bogenoemde word die voeding so aangepas sodat die regte teikenmassa of groeitempo gehandhaaf word. Dit verseker ‘n koste effektiewe aanvulling sonder dat sekere diere oorvoer of onder voer word. 4. Besluit korrek wanneer om te begin voer. Op die vraag: “Wanneer moet ek begin voer?” sal die teoreties korrekte antwoord wees: “Sodra die ooi begin om massa te verloor.” Met lae wins marges is dit egter onekonomies. Die gebruik van liggaamsreserwes speel dus ‘n belangrike rol in die besparing van voerkoste. Daar moet egter die korrekte balans gehandhaaf word tussen die hoeveelheid voeding wat die ooi ontvang en die aanwending van vet reserwes vir energie. Die oormatige benutting van vetreserwes in laatdragtigheid lei tot domsiekte. Daarom moet die benutting van vetreserwes eerder in vroeë laktasie aangewend word. Afhangende van die liggaamsmassa en –kondisie van die ooi in vroeë laktasie, moet volwasse ooie wat enkelinge soog nie meer as 4 % en dié wat tweelinge soog nie meer as 7 % in liggaamsmassa verloor om optimum produksie en toekomstige reproduksie te verseker. Jongooie wat een en twee lammers soog mag onderskeidelik 2 en 3 % massa verloor, omdat hulself ook nog groei en dan nie sonder baie hoë vlakke van aanvullende voeding hul paringsmassa kan bereik die volgende seisoen. 5. Verskaf ‘n aanvulling met die korrekte voedingstof samestelling. Dit verseker ‘n verhoogde weidingsinname en ‘n meer doeltreffende benutting daarvan. Proteïen is die mees beperkende nutriënt in droë weiding of oesreste. In vergelyking met energie is proteïen gewoonlik die duurder komponent van die aanvulling. Tydens aankope moet die koste per kilogram proteïen tussen bronne vergelyk word en nie slegs die koste per kilogram voer nie, asook die doel waarvoor die proteïen benodig word byvoorbeeld om slegs ruproteïen benodighede aan te vul of om hoofsaaklik deurvloeiproteïentekorte hoofsaaklik aan te vul. Normaalweg neem die koste per kilogram proteïen af soos die persentasie proteïen in voerbronne toeneem, maar is ook nie altyd die geval nie. Verskille in proteïen kwaliteit tussen voere in terme van deurvloeiproteïen, moet egter ook in aanmerking geneem word by die prys. Byvoorbeeld die deurvloeiproteïen in soja oliekoek en katoen oliekoek is onderskeidelik 38% en 40% ongeveer en die aminosuur samestellings verskil ook. 6. Verminder die frekwensie van energie byvoeding. Met die daaglikse aanvulling van veral groot hoeveelhede styselryke aanvullings vind vervanging van die weiding plaas. Skape presteer beter op sulke byvoeding indien dit slegs elke 2de of selfs 3de dag verskaf word. Die ongereelde verskaffing van groot hoeveelhede graanryke aanvullings kan egter lei tot spysvertering steurnisse en selfs suurpens. Beide arbeid en vervoer kostes word ook verminder. Die daaglikse aanvulling van proteïen, vitamiene en minerale lewer egter beter resultate. Koop voere op grootmaat aan. Boere kan ook vir beter pryse beding indien hulle gesamentlike aankope op ‘n groter skaal doen. Tradisioneel is grane en oliesade (dus die oliekoek ook) die goedkoopste gedurende oestyd en moet aankope gedurende hierdie periode geskied. Direkte plaas aankope skakel ook silo opbergingskoste uit. Kontantvloei probleme kan egter veroorsaak dat vooruit aankope op grootskaal nie ekonomies sal wees nie. Voerkostes wat ‘n direkte invloed het op die ooi se produktiwiteit moet met omsigtigheid geëvalueer word. Koste effektiewe aanvullende voeding gekombineer met die korrekte teling en gesondheidsbeheer program is ‘n vereiste om produksie doelwitte te kan bereik en ekonomies te oor leef.