m,
esi’yi
olsa
dopek
ıllar
gümları
arih
e
;
h-
lım…
bir
bölgeydi Gesi. Mimarisi, sokakları
ve atmosferi ile aslında tarihi halen
yaşayan bir kasabadır. Eski zamanlardan kalma eserleri, kiliseleri ve
evleri ile oldukça dikkat çekicidir.
Erciyes Dağı’nın doğusunda bulunan uzun bir vadinin kenarlarında
kurulan Gesi’deki halk arasında
“Kale”olarak bilinen “Kaleböğrü”
tepesinin kuzeybatı yönündeki mağaralar neolitik döneme dair ipuçlarını vermektedir. Tepenin üzerinde bulunan eski bir yerleşim yerinin ve Bizans dönemine ait savunma amaçlı kullanılan bir kalenin
kalıntıları mevcuttur. Yine Kaleböğrü yamaçlarında iki kaya kilisenin
içinde yer alan resimler ve İsa tasvirleri bu bölgenin bir Hıristiyan
yerleşim yeri olduğunun da sessiz
kanıtlarıdır. Ünlü gezgin Charles
Texier’in “Küçük Asya Seyehati” adlı eserinde de belirttiği gibi, Kapadokya bölgesinde “Giscissa” adlı
çok önemli bir şehir vardı ve bu ismin Gesi ile benzerliği de dikkat
çekmektedir.
Ünlü gezgin Charles
Texier’in “Küçük Asya
Seyahati” adlı eserinde de
belirttiği gibi, Kapadokya
bölgesinde “Giscissa” adlı
çok önemli bir şehir vardı.
her dönemde stratejik açıdan önemli olduğu düşünülmüşür. Hitit
ve Frig dönemlerinde yaşayan Asur
ticaret kolonileri merkezi KanişKarum’a olan coğrafi yakınlığı, bu
Gesi ve çevresinin korunaklı ve savunmaya elverişli oluşu nedeni ile
tesem-bir-koy-ve.html?m=1 ▎ Fakat bunlardan başka bu konudaki en büyük kaynakçam aile büyüklerim oldu...Hepsine teker teker teşekkür ederim...
önemi daha da arttırmıştır. Türklerin Anadolu’ya gelişleri ile bölgede
Türklerin de etkinliği başlamıştır ve
“Balıklı” denilen bölgeden kafileler
halinde gelerek Gesi’ye yerleşen
Türkler, burada zaten var olan Ermeni ve Rumlarla ortak bir sosyal
yapı oluşturmuşlardır. Danişmentoğullarından Gümüştekin zamanında 500 Hicri tarihli bir vakfiyenin metinlerinde Gesi’nin “Karye-i
Gassi” olarak yazıldığı görülmektedir. Osmanlı döneminde Gesi’de
yerleşik halkın %75’i gayrimüslimdi. Bu dönemde Gesi’de arpa, buğday, bağ, bostan, meyve ve ceviz önemli ürünlerdi ve bunun yanı sıra
hayvancılık ve arıcılık da önemli bir
yer tutmaktaydı. Ayrıca 15. ve 16.
yüzyıllarda Gesi’de 6 tane değirmen
bulunmaktaydı.
Kasabada eski zamanlardan kalma
pek çok ören yeri ve tarihi eser bulunmaktadır. Bunların pek çoğu Ermeni ve Rumlara ait olsa da Gesi
hamamı ismi ile anılan hamamın
kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Yine Gesi’nin çok büyük bir mahallesi olan Efkere’de
bulunan iki kilise ve eğitim- öğrefenêtre • Kış • 2015 • Sayı 6
4
3