Tarih
Nil Deltası’nın İnci Ağacı
“Eğer aranızda Mısır’a sultanlık edecek erkek kalmadıysa biz aramızdan bir tane gönderelim.Tekmil
umur-i devleti bir kadının eline teslim eden kavim felah bulmaz, hadis-i şerifini duymadınız mı?”
Ünsal CANDEMİR
[email protected]
O
rtaçağ İslam milletlerinin içtimai yaşamına baktığımızda
gayrimüslimlerin, kölelerin,
çocukların ve kadınların ikinci plana
itildikleri görülmektedir. Bununla beraber gayrimüslim ihtida edip İslam’ı
seçerek, köle azad olarak, çocuk ise ergin hale gelerek statüsünü olumlu anlamda değiştirebilirdi. Ancak bunların
arasında durumu en kötü olan cinsiyetlerini değiştirme imkanları olmayan
kadınlardı. Buna mukabil İslam’da kadının siyasi hakları her daim tartışılmış
muhtelif fakihler kadınların lehine ve
aleyhine kanaat öne sürmüşlerdir. İslam alimlerinin çoğu, Ebu Bekre’nin rivayet ettiği “İşlerini kadına bırakan bir
millet asla felah bulmayacaktır.” hadisini kadınların riyaseti hatta kadılığına
dair bir engel olarak delil göstermektedirler. Yine de , pek nadiren gözükse de
Ortaçağ’da İslam devletlerinde kadın
hükümdarlara tesadüf etmek mümkündür. A. Levanoni’nin aktardiğina
göre 3 yıl boyunca Dehli’yi yöneten
Radiye(ö.1240) ile İlhanlılar’da 3 yıl
hüküm süren Tandu(ö.1419) toplam
üç tane gösterilen Müslüman kadın hükümdarların ikisidir. Sair ve en dikkate
değer misal Şecerüddür (İnci Ağacı) El
Makrizi gibi tarihçilerce Memlüklerin
ilk hükümdarı olarak gösterilmektedir.
Bu güzel ve zeki cariyenin yaşamöyküsü ise ecdadının kadın saltanatı altında yıkılmaya yüz tuttuğu, Hürrem’in,
Mahpeyker’in ,Fuldane’nin ihtiraslarının cefasını yüzyıllardır çektiği anlatılan bizlere köle olarak başlanılan,
en büyük zaferlerin tadıldığı ve ancak
hüsranla biten bir masalı sunmaktadır.
89