Boğaz’ın tepeleri aşıkların
buluşma yeridir; kaçamak
bakışların, gizli saklı
görüşmelerin ev sahibidir.
göç eden taşra ailelerin bu şehirle savaşta ilk durağıdır. Ailenin delikanlısı
garın merdivenlerinden şehre bakar:
‘’Seni yeneceğim İstanbul.’’ der. Yeşilçam
filmlerinin İstanbul’u kapitalist düzeni en içkinleştirmiş kent olarak tasvir
edilir. Bu metropol pek çok fırsatı ve
hazzı vaat eden ancak tehlikelerle dolu,
uyum sağlayamayanı yutan, içinde eriten iki yüzlü bir şehirdir. Geleneksel ile
modern arasındaki gerilim de filmlerin
ayna tutmak için seçtiği bir başka kavramdır. Sınıf atlama arzusu onaylanmış
olsa da yoksul ama namuslu kahraman
yüceltilirken yozlaşmış üst tabakalar
eleştirilmiştir.
Yaratıcı yönetmenlerinin dışında Yeşilçam sineması bir formül ve klişe sinemasıdır. Gücünü ve güçsüzlüğünü bu
tekrarladığı formül ve klişelerden alır,
evirir çevirir, bazen olumlu bir sonuca varır. Rahatsız edici rastlantılara yer
verse de duygusal seyirciyi bir noktadan
yakalar, pek çok kez ağlatmayı başarır.
Yeşilçam’ın çökmesi ile (80’lerin sonunda film sayısı 100lerden 30lara düştü)
bu mitoloji de çöker ve yerini yeni, daha
güncel, gerektiğinde psikolojik, gerektiğinde siyasal ve olgun, çağdaş bir sinemaya bırakır.
Sinemanın Kötü Adamları
Yeşilçam deyince kötü adamları da unutmamak gerekir. Özel yaşamlarında çoğu
sakin ve kibar insanlardır; karıncayı bile
incitmezler. Unutulup gitmişlerdir ve
pek çoğu sefalet içinde hayata gözlerini
yummuştur. Ama belki
de başroldeki aktörleri etkileyici
yapan en doğal faktör
onların
varlığı-
dır. İyiler kötülere borçludur yükselişlerini. Ahmet Tarık Tekçe, Erol Taş, Hayati
Hamzaoğlu, Bilal İnci, Kazım Kartal ilk
aklımıza gelenler.
Genç Kızların Sevgilisi
Yakışıklı Jönler
İlk dönemlerde Türk filmlerinde genellikle tiyatro kökenli ve gençlik yıllarını
artık geride bırakmış olgun erkek oyuncular rol alıyordu. Muhsin Ertuğrul’un
yönettiği “Şehvet Kurbanı” Türk
Sineması’na ilk jönünü de kazandırdı:
Alımlı fiziği, masum yüzü ve romantik
imajıyla Suavi Tedü. Ancak Tedü, asla
bir star düzeyine ulaşamadı. Türk Sinemasının erkek oyuncular ā